De boerderij als onderdeel van de natuur

De Koningshoeve-Ettingen zijn niet één maar twee boerderijen, onderdeel van hetzelfde bedrijf. De Koningshoeve is een biologisch zoogkoeienbedrijf, de Ettingen een biologisch melkveebedrijf. Daarnaast worden overigens ook nog allerlei andere activiteiten ontwikkeld, vooral voor schoolkinderen.

Onderdeel van het recreatiegebied

Beide boerderijen liggen in het recreatiegebied Spaarnwoude tussen Amsterdam en Haarlem. Natuurbeheer is hier heel belangrijk op de Koningshoeve en de Ettingen. Dat zie je terug aan het aantal weidevogels, de kleurrijke bloemen en kruiden in het grasland en de natuurrijke slootoevers met wuivend riet. Alle weilanden worden biologisch beheerd. Belangrijke uitgangspunten zijn het gebruik van dierlijke mest en het vermijden van chemische bestrijdingsmiddelen.

De koeien krijgen voldoende frisse lucht, daglicht, stro en ruimte. De mest uit de stallen wordt gebruikt om de weilanden te bemesten. Dat is goed voor het bodemleven: wormen, bacteriën, schimmels en insecten verteren het graag. Weidevogels genieten dan weer van een maaltijd van wormen en insecten. Ook gebruiken de vogels de stukjes stro in de ruige mest graag als nestmateriaal.

Bijdragen aan de natuur

De Koningshoeve en de Ettingen realiseren verschillende natuurdoelstellingen. Weidevogelbeheer is het belangrijkst. Voor de weidevogels als de scholekster, de kieviet, de grutto en de tureluur bemesten ze het land vroeg in het voorjaar, voordat de vogels op de uitgestrekte weilanden gaan nestelen. Vrijwilligers van Landschap Noord Holland zoeken de weidevogelnesten waarna nestbeschermers over de nesten worden geplaatst. Zo vertrappen de koeien de nesten niet als ze in de wei lopen.

Tijdens de broedperiode wordt er ook niet gemaaid. Dat geeft ruiger gras voor de koeien, maar het Limousin vee is dat ruige gras wel gewend en eet het graag. Ook maaien de boeren de weilanden in mozaïekvorm. Dat betekent dat ze steeds een gedeelte van het weiland maaien en op een ander stuk het hoge gras laten staan. Jonge vogels kunnen in het hoge gras een veilig plekje vinden. Bovendien proberen de boeren de vossen zoveel mogelijk te verjagen.

Natuurrijke oevers

Bijna alle slootkanten worden beheerd als natuurrijke oevers. Ze verschralen de oevers door te baggeren en de bagger over het weiland te spuiten. Op de armere voedingsbodem langs de oever kunnen bijzondere waterplanten en riet beter groeien. En zo ontstaan ook schonere sloten.
Sommige weilanden worden botanisch beheerd. Dat betekent dat ze zorgen dat de bloemenstand van vooral bijzondere soorten toeneemt. Zo past natuurbeheer goed in de bedrijfsvoering.

Weidevogels

Weidevogels hebben het in het voorjaar niet gemakkelijk in het boerenland. De vogels proberen hun nesten te leggen in een voor de boeren erg drukke periode. De vogels leggen hun nesten gewoon op de grond in de weilanden en akkers. Onbeschermde nesten hebben niet zo heel veel kans tot overleven in een periode dat er volop geploegd, gezaaid, bemest en gemaaid wordt. Door de beschermde nesten te ontzien is de kans dat een nest daadwerkelijk uitkomt echter redelijk groot. In samenwerking met de vrijwillige weidevogelbescherming wordt er gekeken waar en op welk moment de weidevogels broeden. Hierop wordt het maai- en beweidings- systeem aangepast.